Ochtendgloren boven Utrecht/Merwedekanaal (foto Sanne Smit)

Advent

Bijna gaat het misten: de mensen bewegen
snel en onrustig in zichzelf verdiept;
het licht is traag, het houdt de stemmen tegen,
de wind hangt willoos in het grauw verschiet.

Wij raken langzaam los van alle dingen,
niets is er, dat ons nog verbergen kan,
wij zoeken overal herinneringen,
maar weten er de vruchteloosheid van,
tot alles uit ons hart is weggeslagen
en er niets over is, dat ons nog kent…

Dan, plotseling, begint een helder vragen,
voorzichtig eerst, wij zijn het licht ontwend,
maar onweerstaanbaar groeiend door de dagen,
zingend en stralend ... want het is Advent!

Gabriël Smit (1910-1988)

 

Advent is de tijd van vier weken voorbereiding op het kerstfeest. Advent is afgeleid van adventus en betekent letterlijk 'komst'. Het is de tijd waarin we niet alleen uitkijken naar de geboorte van het kind Jezus, maar ook toeleven naar het Messiaanse rijk van vrede en gerechtigheid. 'God komt naar ons toe', zou je ook kunnen zeggen.
Zondag a.s. is het inmiddels de derde adventszondag, zondag Gaudete (Latijn voor Verheug U), genoemd naar een Gregoriaans gezang op het rooster voor deze dag. Het verheugen vinden we terug in een vers uit de Brief van Paulus aan de Filippenzen, waarin de apostel de gemeenschap van gelovigen oproept tot vreugde. Op deze derde Adventszondag verandert de liturgische kleur van paars in roze, een mengsel van paars en wit. Met andere woorden: het licht komt er aan, 'en groeit onweerstaanbaar door de dagen, zingend en stralend'. (zie het slot van bovenstaand gedicht)

Maar wat doet dat met ons of wat zou het met ons moeten doen?

De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer schreef in zijn Londense tijd (1933-1935), terwijl de politieke situatie in zijn eigen land in rap tempo veranderde en verslechterde, o.a. het volgende:
'Advent creëert mensen, nieuwe mensen. Ook wij moeten met Advent nieuwe mensen worden. (...) Laten we ons toch niet vergissen. De verlossing komt, of we het weten of niet, en de vraag is alleen: laten we die ook tot ons komen of verzetten we ons? Laten we ons in deze beweging, die vanaf de hemel op aarde komt, meenemen of sluiten we ons ervoor af? Het wordt Kerst, met of zonder ons, dat hangt van ieder persoonlijk af. (…) 'Richt je dan op en hef je hoofd, verheug jullie, want jullie verlossing is nabij!' (Lucas 21:28)
'Laten we leven in het licht van de Heer', klonk het al in de lezing uit Jesaja op de 1e Adventszondag. Het is een oproep om wakker te blijven in een vaak donkere wereld en om vol te houden tot de dageraad.
Of zoals Desmond Tutu (1931-2021), de eerste zwarte aartsbisschop van de Anglicaanse kerk in Zuid-Afrika, eens zei:

'De toekomst van de wereld ligt in de handen van diegenen die hoop hebben, die de moed hebben om het licht te zien en het te laten schijnen, zelfs in de donkerste tijden.'

Epko Smit